Nie zapomnij… śląska porcelana z motywem niezapominajki  

Rokrocznie, 15 maja w Polsce obchodzimy Dzień Niezapominajki. Wiosenna roślina o wdzięcznych, niebieskich kwiatach zapisała się w kulturze, jako kwiat miłości, tęsknoty, wierności i pamięci. Niezapominajka jest również symbolem Międzynarodowego Dnia Dziecka Zaginionego, obchodzonego 25 maja. 

Na wystawie „W salonie” w Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze prezentujemy elementy serwisu kawowego (6 filiżanek ze spodkami, mlecznik). Porcelanowe akcesoria są ozdobione kalką z majowymi motywami kwiatowymi niezapominajki i konwalii. Serwis został wykonany w zakładach Tielscha w Starym Zdroju (niem. Altwasser, obecnie Wałbrzych). Znana manufaktura śląskiej porcelany miała swoją siedzibę 17 km w linii prostej od Kamiennej Góry. W Kamiennej Górze porcelany nie wyrabiano, ale przed II wojną światową działały w mieście pracownie malarskie, w których ręcznie zdobiono porcelanę. Takie warsztaty prowadzili Louis Guttmann (przy obecnej al. Wojska Polskiego) i Heinrich Steinert (przy obecnej ul. K.Miarki). W malarni Steinerta dekorowano porcelanę Tielscha. Był to jeden z ważniejszych zamiejscowych podwykonawców producenta ze Starego Zdroju. 
Wracając do niezapominajki. W Polsce możemy spotkać różne dzikorosnące gatunki, w tym niezapominajkę błotną, leśną, polną czy alpejską. Znane są także ogrodowe odmiany tej rośliny. Nazwa gatunku, nawiązująca do „niezapominania” znana jest również w innych językach. Po niemiecku: Vergissmeinnicht, po angielsku: forget-me-nots, po włosku: nontiscordardimé. 

Z kwiatów niezapominajek wyrabia się preparaty ziołowe, stosowane jako napary czy toniki. Wyciągi z niezapominajki mają również zastosowanie kosmetyczne. 
Niezapominajka obecna jest w kulturze jako motyw w sztuce ("Dziewczyna z niezapominajkami" Lucasa Cranacha Starszego w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie), w utworach literackich („Niezapominajki” Marii Konopnickiej, a także jako niezabudka pojawia się w „Panu Tadeuszu” Mickiewicza), sztuce użytkowej (karty pocztowe, porcelana, meble), a także w muzyce (np. kantata „Vergißmeinnicht” Brucknera, pieśń „Vergissmeinnicht” Schuberta). 

opr. Robert Główczyk, Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze 

[Na zdjęciach: serwis kawowy, C. Tielsch, Altwasser, porcelana szkliwiona, dekoracja motywem kwiatowym niezapominajki i konwalii, złocenia, I połowa XX wieku, zbiory Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze, wystawa „W salonie”]